Czynności regulacyjne

O poprawnej pracy silnika wysokoprężnego decyduje wiele czynników, spośród których niebagatelną rolę odgrywa prawidłowa jego regulacja. Czynności regulacyjne silnika mają na celu zapewnienie optymalnych warunków pracy w jego wszystkich stanach tj. rozruch przyspieszanie, jazda ze zmiennymi obciążeniami, praca na biegu jałowym. Jednym z najważniejszych parametrów regulacyjnych mających kluczowe znaczenie i wpływ na przebieg spalania a tym samym na osiągi silnika to wartość kąta początku tłoczenia. Nie należy mylić tego pojęcia z takim parametrem jak kąt wtrysku, bowiem od chwili rozpoczęcia tłoczenia paliwa przez pompę do momentu uniesienia się iglicy wtryskiwacza czyli rozpoczęcia wtrysku, mija „bardzo dużo czasu”, w którym to zachodzi takie zjawisko jak narastanie ciśnienia w przewodzie wtryskowym. Wał korbowy silnika obróci się w tym czasie o pewien kąt, więc są to dwie różne wartości. W warunkach warsztatowych nie mamy możliwości dokładnego uchwycenia momentu otwarcia wtryskiwacza gdyż do tego celu należałoby użyć przyrządów laboratoryjnych. Dlatego wartość kąta początku tłoczenia jest możliwą do zmierzenia, a tym samym podlegającą regulacji wartością, bardzo zbliżoną do wartości kąta wtrysku. Należy podkreślić że dla każdego silnika te parametry są inne i do ich regulacji potrzebne są oprócz danych, specjalne przyrządy pomiarowo-ustawcze takie jak: testery, czujniki zegarowe, rurki kapilary, wzgl. narzędzia specjalistyczne w postaci kołków blokujących przeznaczone do ustawiania ściśle określonego typu silnika w danej marce pojazdu. Istnieją dwie podstawowe metody ustawiania początku tłoczenia: pierwsza to metoda statyczna, mniej dokładna którą wykonujemy na unieruchomionym silniku, za pomocą w/w narzędzi; druga to metoda dynamiczna, bardziej dokładna, którą wykonujemy na pracującym silniku za pomocą specjalnego testera wyposażonego w lampę stroboskopową. Dokładność tej metody wynika z uwzględnienia przezeń wypracowań mechanicznych oraz przecieków wewnętrznych elementów tłoczących pompy a także z jednoznacznej interpretacji położenia względem siebie punktów odniesienia (zgrania znaków ustawczych). Na marginesie dodam że istnieje jeszcze trzecia metoda odnosząca się tylko i wyłącznie do silników wyposażonych w elektronicznie sterowane pompy wtryskowe. Oparta jest ona na odczycie wartości rzeczywistych bezpośrednio ze sterownika za pomocą specjalnego testera komputerowego poprzez złącze diagnostyczne pojazdu. W przypadku silników TDI procedura regulacji jest dość skomplikowana gdyż konieczne jest zablokowanie sterownika aby nie reagował on na zmiany czynione w czasie regulacji. Ustawiamy kąt względem wartości temperatury paliwa a wyniki odczytujemy z monitora komputerowego. Dzięki temu że oprogramowanie testera jest dostosowane do różnych typów kodowania sterownika możemy tą czynność wykonać z „aptekarską dokładnością” we wszystkich wersjach silników TDI danego pojazdu. Nie mniej ważnym parametrem regulacyjnym silników wysokoprężnych mający wpływ na poprawną pracę są luzy zaworowe. Dotyczy to głównie starszych generacji silników gdyż w nowszych konstruktorzy zastosowali tzw. samoregulatory hydrauliczne które nie wymagają zabiegów regulacyjnych. Luzy zaworowe wpływają na prawidłowe napełnienie cylindra świeżym ładunkiem powietrza. Zbyt niskie ciśnienie w cylindrze spowodowane może być małym luzem któregoś z zaworów lub jego brakiem. Ma to wpływ zarówno na poranny rozruch silnika jak i na jego osiągi, dlatego należy sprawdzać wartość luzów zaworowych podczas wykonywania czynności obsługowo naprawczych.